In het najaar van 2017 zijn in de hele regio jonge ‘mystery shoppers’ op pad gegaan om alcohol te kopen. Zij deden dit in opdracht van de GGD en gemeenten. Hieruit is naar voren gekomen dat verkooppunten zich beter houden aan de regels dan een aantal jaren geleden. In 2014 verkocht 67% nog alcohol aan minderjarigen. Nu is dat 59%. Maar alcohol is voor minderjarigen nog steeds te makkelijk verkrijgbaar.
Sinds 1 januari 2014 is de verkoop van alcohol aan jongeren onder de 18 jaar strafbaar. Het is de taak van gemeenten toezicht te houden op de naleving. Om die te meten, hebben de gemeenten in de regio opdracht gegeven aan de GGD om een mystery shopping onderzoek uit te voeren. In het najaar van 2017 werden 128 werden bezocht. Hierbij ging het om supermarkten, slijterijen, sportkantines, cafetaria’s en horecagelegenheden. Dit gebeurde door een speciaal opgeleid team van een 17-jarige jongere die de alcohol probeerde aan te kopen en een 18-jarige jongere ter begeleiding.
In totaal werden 250 pogingen tot aankoop van alcohol gedaan. De verkoper hield zich in 41% van de gevallen aan de leeftijdsgrens, 102 keer kreeg de minderjarige koper de alcohol niet mee. In 2014 was dat nog 33%. Van de verkooppunten scoren supermarkten het hoogste (58%) op naleving. Daarna volgen slijterijen (45%), horeca (37%), cafetaria’s (33%) en sportkantines (12%).
Voor het mystery shopping-onderzoek werkte de GGD samen met de Universiteit Twente en STAP (Nederlands instituut voor alcoholbeleid). Onderzoeker Joris van Hoof: “De uiteindelijke naleving is in Zuid-Holland Zuid met 41%, iets beter dan landelijk: 36%. Met name de horeca doet het beter met 37%. Landelijk blijft dit steken op 27%. Er valt echter nog voldoende resultaat te boeken. Alcohol is in de regio nog steeds te gemakkelijk verkrijgbaar voor jongeren onder de 18 jaar.”
De gemeenten hebben inmiddels de lokale nalevingscijfers gekregen, met de verkooppunten die zijn bezocht en de uitkomst per verkooppunt en per aankooppoging. De GGD heeft samen met de Universiteit van Twente en STAP aanbevelingen gegeven voor het aanscherpen van hun beleid, zoals het vaker inzetten van testkopers en aanscherpen van het schenktijdenbeleid bij sportverenigingen.