Op vier locaties hogere concentraties PFOA en GenX in slootwater

Op vier locaties in Papendrecht en Sliedrecht is een hogere concentratie PFOA en/of GenX in slootwater aangetroffen. Het RIVM doet onderzoek naar PFOA en GenX in het irrigatiewater van 11 moestuinen in de omgeving van Chemours. De volledige rapportage volgt in september.

In maart 2018 zijn de uitkomsten van het gewasonderzoek uit tien moestuinen rond Chemours gepubliceerd. Daarin is geanalyseerd hoeveel PFOA en GenX er in de gewassen zit en de hoeveelheid die mensen van deze stoffen binnenkrijgen via consumptie uit eigen tuin. Het RIVM concludeerde dat het in principe veilig is om uit eigen tuin te eten. Voor moestuinen binnen 1 kilometer van de fabriek geldt het advies dit met mate te doen. Aanvullend op dit onderzoek hebben de gemeenten het RIVM opdracht gegeven de bodemkwaliteit en het irrigatiewater van de 11 moestuinen te onderzoeken, om mogelijk te verklaren hoe de stoffen in de gewassen komen.

Het onderzochte irrigatiewater betreft opgevangen regenwater uit de regenton en slootwater dat gebruikt wordt voor de moestuin. Deze watermonsters zijn in augustus 2017 genomen, gelijk met het eerdere gewasonderzoek. De voorlopige uitkomsten laten zien dat de concentratie GenX en/of PFOA in het onderzochte slootwater en/of opgevangen regenwater op vier locaties sterk verhoogd is ten opzichte van de drinkwaterrichtwaarde. Het betreft twee sloten in Papendrecht (PFOA), één sloot in Sliedrecht (PFOA en GenX) en één keer opgevangen regenwater in Sliedrecht (GenX). Het RIVM houdt de drinkwaterrichtwaarde aan, omdat er geen richtwaarde is voor GenX en PFOA in irrigatiewater. Er bestaat onvoldoende kennis over hoe(veel) irrigatiewater bijdraagt aan de gehaltes van deze stoffen in gewassen.

Uit het eerdere gewasonderzoek is gebleken dat de moestuingewassen uit de betreffende tuinen in principe geschikt zijn voor consumptie. Om de blootstelling aan GenX en PFOA zoveel mogelijk te beperken, adviseert het RIVM voorlopig om het irrigatiewater op de locaties met sterk verhoogde concentraties GenX of PFOA uit voorzorg niet te gebruiken. Vanuit dezelfde gedachte adviseert het RIVM ook om vee niet te laten drinken uit de sloten waar nu sterk verhoogde concentraties zijn aangetroffen. Op de betreffende locaties zijn overigens geen veehouderijen gevestigd.

De onderzochte bodem van de moestuinen laat een eenduidig beeld zien. De gemeten concentraties voldoen ruimschoots aan de scherpste grenswaarden voor PFOA in bodem. Voor GenX bestaat er geen grenswaarde voor bodem, maar die gemeten gehalten zijn met minder dan 1 ng per gram grond zeer laag. De bodemkwaliteit is dus geschikt voor moestuingebruik. De gemeenten hebben de deelnemende moestuineigenaren uit het onderzoek persoonlijk geïnformeerd over hun situatie en het voorlopige advies van het RIVM. Daarmee kunnen alle moestuinders vooruitlopend op de definitieve rapportage nu al een afweging maken hoe zij hun tuinen beregenen.

De gemeenten willen dat er vervolgonderzoek komt naar PFOA en GenX in het oppervlaktewater in de regio. Ook wensen zij een nadere analyse van de regenwateropvang.

Dit artikel delen